10 Kinh nghiệm cho người muốn viết truyện tình
Từ ngày tập tành viết truyện và post lên mạng, tận cái thuở Phòng đọc trực tuyến trên E-thuvien còn rộn ràng kẻ ra người vào, sau đó rục rịch mở cái wordpress Cung trăng này, rồi xuất bản "Nụ hôn bánh mì" và cho đăng "Có ai yêu em như anh!", tớ nhận được rất nhiều comment, email, messages từ các độc giả. Bên cạnh việc bày tỏ niềm yêu thích, đồng cảm với tác phẩm thì cũng có không ít các bạn viết gửi tớ như sau: "Chị/bạn/ấy thật là siêu. Em/Tớ/ Mình cũng thích viết truyện (tình yêu/ ngôn tình) lắm nhưng không biết viết như thế nào!" hoặc "Em/Tớ/Mình ngưỡng mộ chị/bạn/ấy lắm. Em/Tớ/Mình cũng viết truyện nhưng không dám cho ai đọc." hoặc "Làm thế nào để truyện của mình được xuất bản như chị/bạn/ấy?"
Nhận thấy nhu cầu muốn viết truyện của các bạn rất cao, trong khi đó nhiều bạn lại không biết bắt đầu từ đâu, Moon tớ quyết định sẽ chia sẻ với mọi người những kinh nghiệm "thực tiễn" rút ra từ chính bản thân và chặng đường (ngắn ngủn) viết lách của mình. Hy vọng đây sẽ là những gợi ý để các bạn có thêm động lực hoàn thành một tác phẩm cho riêng mình!
Trước khi bắt đầu, tớ muốn nhấn mạnh một điều: Hãy viết chỉ vì bạn muốn viết! Trước tiên, bạn hãy viết cho chính bản thân bạn nếu điều đó làm bạn thấy vui thích. Đừng suy nghĩ rằng ồ, tôi viết là để xuất bản, ra sách, tôi viết để mọi người ào ào vào blog của tôi.. Hãy loại bỏ suy nghĩ đó nếu nó đang manh nha trong đầu bạn.
Bài viết sẽ gồm 10 bí quyết, cụ thể:
Bí quyết 1: Từ bỏ ngay việc đọc cái gọi là "convert"
Bí quyết 2: HE, SE or OE – that's the question!
Bí quyết 3: Xây dựng giọng văn của riêng bạn (hay phong cách kể chuyện)
Bí quyết 4: Nam chính, nữ chính & "tuyệt chiêu" xây dựng nhân vật
Bí quyết 5: Tại sao lại phải có "người thứ ba" xông ra ngáng đường?
Bí quyết 6: Văn miêu tả trong truyện tình yêu
Bí quyết 7: Tôi hay cô ấy, cô ấy hay nàng, nàng hay.. chị?
Bí quyết 8: Thử bắt đầu bằng một truyện ngắn
Bí quyết 9: Hãy giấu tác phẩm của bạn đi!
Bí quyết 10: Cứ "phớt lờ" độc giả!
Nào, bây giờ chúng ta cùng bắt tay vào bí quyết đầu tiên:
Bí quyết 1: Từ bỏ ngay việc đọc cái gọi là "convert"
Bạn sẽ phải công nhận với Moon tớ, rằng "đọc" cũng là một phần của "viết". Vì thế, hãy đọc một cách có ý thức. Vì là người mới bắt đầu, có nghĩa là một cây bút còn "non", chúng ta dễ bị tiêm nhiễm bởi những thứ văn phong không "thuần". Để cho dễ hình dung, các bạn cứ tưởng tượng như thế này: Chúng ta giống như một bông hoa hồng trắng muốt. Nếu bạn cắm cành hoa của mình vào một cốc nước đục, những cánh hoa sẽ bị đốm bẩn do hiện tượng mao dẫn. Vậy là hỏng bét. Các bạn phải cắm cành hoa của mình vào một cốc nước càng tinh khiết càng tốt để giữ cho bông hoa luôn tươi sắc và thuần khiết.
Bông hoa đó chính là "văn" của các bạn còn cốc nước chính là thứ mà bạn đang đọc. Muốn cho văn vẻ của mình không bị vẩn đục, trước tiên, bạn phải đọc – có – ý – thức.
Muốn vậy, hãy tránh xa những thứ gọi là "convert"
Tớ sẽ cho các bạn một ví dụ:
"Cái này cản đường thiếu niên gọi Chu Khảm, cùng Chu Hằng cùng tuổi, cũng là 17 tuổi. Bất quá tu vi của hắn có thể so sánh Chu Hằng cao nhiều hơn, đã là Luyện Thể sáu tầng, còn kém một bước liền có thể đặt chân Luyện Cốt cảnh!
Chu Khảm phụ thân gọi Chu Kiếm Minh, tư chất cũng coi như không tệ, không may cùng hắn cùng thời đại còn có Chu Định Hải như vậy một thiên tài! Tại Chu Định Hải quang quầng sáng xuống, Chu Kiếm Minh tự nhiên ảm đạm thất sắc, vẫn luôn là lấy ra đương lá xanh so bi kịch nhân vật."
Cái khỉ gì thế này? Nó là cái quái gì vậy? À, vâng, "convert" đấy ạ! Thật đáng buồn là nó nhan nhản trên mạng và đáng buồn hơn nữa là trên thực tế, có rất nhiều bạn đọc thứ hỗn loạn này. Quả thật tớ phải dùng từ "hỗn loạn" để hình dung. Đoạn trích trên là tớ "zớt" đại từ 1 diễn đàn và đã có khoảng 300 người "thanks" bài post này. Một con số đáng ao ước mà những truyện được viết hay dịch tử tế còn khuya mới đạt được.
"Convert" là cái cốc nước "cứng" bẩn nhất, nhiều tạp chất nhất mà ta từng thấy, vậy mà không hiểu sao có bạn vẫn cứ vô tư uống thứ nước này hằng ngày. Đừng mong bạn sẽ viết tốt nếu cứ tiếp tục đọc convert nhé!
Tiếp theo, hãy đọc có chọn lọc. Thị trường truyện bây giờ ấy mà, ối trời ơi, vô thiêng lủng. Truyện ta, truyện tàu, truyện tây, truyện mỹ.. đủ kiểu tình yêu trên giời dưới đất cứ gọi là hoa hết cả mắt. Rồi thì truyện do nhà xuất bản phát hành, truyện các bạn tự dịch, rồi mấy năm nay chẳng biết từ bao giờ rộ lên phong trào tự "edit" cuốn các con mọt sách chạy theo tơi tới.. Thế đấy! Mà cũng chẳng sao. Quan trọng là bạn kia mà. Chính bạn mới là người quyết định bạn muốn đọc cái gì kia, nhớ không!
Theo kinh nghiệm của tớ thì:
Không phải truyện xuất bản nào cũng hay.
Bây giờ khâu biên tập và xuất bản của các công ty sách quá kém. Dường như họ chỉ để ý số lượng mà không quan tâm chất lượng thì phải. Nhất là truyện "ngôn tình Trung Quốc", nhiều truyện non tay kinh khủng mà vẫn lên kệ sách ầm ầm. Ví dụ như truyện của Sói xám mọc cánh hay là Hân hân hướng vinh và còn rất nhiều những tác phẩm khác viết như thể là bản nháp vậy mà vẫn được các bác nhà ta mua về cho in thành sách, hay ghê chứ! Họ đã quá coi thường trình độ đọc của độc giả.
Vì vậy, để cho lành thì các bạn nên tìm đọc truyện của những tác giả có "thương hiệu" như: Tân Di Ổ, Phỉ Ngã Tư Tồn, Đồng Hoa, Đường Thất Công Tử, và một vài tác giả viết chắc tay khác như: Lâm Địch Nhi, Cố Tây Tước, Điện Tuyến, Thái Trí Hằng, Hồng Cửu..
Truyện Tây – Mỹ cứ chọn "best-seller" mà đọc
Về kinh nghiệm đọc thể loại romantic novel của Âu-Mẽo của tớ thì thế này. Các tác giả nữ thường có một cách viết không đổi trong tất cả các tác phẩm của họ. Ví dụ như Julia Quinn và series về nhà Bridgerton chẳng hạn. Tớ chỉ cần đọc một quyển là đủ ngấm rồi, những quyển còn lại khỏi cần đọc cho mất thời gian (Ồ, nhưng nếu bạn có thời gian thì cứ đọc, không cấm, hì hì)
Với các tác giả nổi tiếng khác như Mac Levy, Nicolas Sparks, Guillaume Musso.. thì cứ chọn cuốn nào best-seller để đọc. Lẽ dĩ nhiên là sau này bạn sẽ thấy cái danh "best-seller" nó cũng hơi bị tùy hứng nhưng trước mắt thì cứ thế đã!
Đừng xem nhẹ truyện Việt
Nhiều bạn mang một định kiến rất khó hiểu là cứ truyện Việt thì bỏ qua, không cần biết nội dung sẽ như thế nào!
Nếu như bạn muốn viết truyện thì bạn càng cần phải đọc truyện của các tác giả Việt đã xuất bản, đọc càng nhiều càng tốt. Đọc đến độ khi đọc xong có thể bạn sẽ chép miệng: "Xời, viết thế này mà cũng được xuất bản. Mình viết còn hay hơn!" Thế là ổn rồi đấy! Bạn sẽ bắt tay vào viết tác phẩm cho riêng mình!
Đọc các thể loại bạn chưa từng đọc
Một thời điểm nào đó, bạn bắt đầu thấy không còn gì để đọc. Những cuốn truyện tình hay đi đâu cả rồi? Sao tác giả ngày trước làm mình mê mẩn bây giờ lại viết chẳng cuốn hút gì cả.. Những dấu hiệu này cho thấy đây là thời kỳ bạn đã bị "bội thực" bởi các tác phẩm tình yêu. Nên thay vì cứ đâm đầu đi tìm vào đọc các tác phẩm mới chẳng ra sao, chỉ tổ khiến bạn bực mình vì mất thời gian và tiền bạc, bạn hãy đọc các tác phẩm thuộc các thể loại khác nhé! Những tác phẩm kinh điển thế giới, các tác phẩm đoạt giải Nobel, các tác phẩm thuộc các dòng văn học đặc thù (huyền ảo, hiện sinh, vị lai).. có rất nhiều điều mới mẻ thú vị đang chờ đón bạn.
Như tớ chẳng hạn, các cuốn sách của tớ phần nhiều lại là các cuốn "chuyên ngành", ví dụ như sách dạy làm bánh, sách về các làng nghề Việt Nam, sách quản trị, pháp luật, du kí.. để làm tư liệu tham khảo hơn là để "enjoy" như bình thường.
Hãy tin tớ đi, khi dạo qua một vòng các cuốn sách hay và chất lượng, bạn sẽ thấy tự tin hơn vào "trình độ" đọc của mình. Và nó cũng giúp ích cho bạn rất nhiều khi bạn bắt đầu cầm bút.
Đọc tất cả mọi thứ bạn gặp
Đây là cấp độ cao nhất của quá trình đọc. Khi mà bạn đã rèn luyện cho mình được độ "tỉnh táo" nhất định thì lúc này, đọc gì không còn là vấn đề. Có nghĩa là dù bạn có cắm bông hoa của mình vào bất cứ dung môi nào, thì các mao dẫn của cành hoa sẽ luôn biết cách "lọc" lấy nguồn nước tinh khiết nhất và loại bỏ các tạp chất ra ngoài.
Ở đây, trong khi đọc, bạn không để bản thân mình chìm đắm trong tất cả những gì mà tác giả bày ra cho bạn, mà bạn đã có chủ kiến, biết đánh giá được tác phẩm mình đọc trong tầm mức độ nào đó. Bạn xuýt xoa với cái hay của tác phẩm, nhưng đồng thời cũng nhíu mày khi thấy những chỗ chưa hay, chưa hợp lý. Ở mức độ cao hơn nữa, bạn bắt đầu suy nghĩ, nếu là mình, mình có viết như thế này không? Mình sẽ hướng câu chuyện đi theo cách nào khác để hấp dẫn hơn.. Cứ như thế, từ "tư duy" đọc, bạn sẽ nghiêng dần về "tư duy" viết và đó chính là những tiền đề quý báu cho sự nghiệp viết lách của bạn.
À, nếu đã luyện đến trình độ này thì convert sẽ là cái "đinh" nhá. Có khi convert lại giúp ích cho bạn ở một khía cạnh nào đó như là tham khảo các tình tiết chẳng hạn, nhưng với điều kiện là bạn đủ kiên nhẫn và không bị hoa mắt khi đọc nó. Lol..
Đúc kết kinh nghiệm 1: Đọc nhiều và đọc có chọn lọc. Trong khi đọc, hãy cố gắng tưởng tượng nếu là bạn, bạn có thể thay đổi câu chuyện này như thế nào.
Nguồn: Minh Moon
Từ ngày tập tành viết truyện và post lên mạng, tận cái thuở Phòng đọc trực tuyến trên E-thuvien còn rộn ràng kẻ ra người vào, sau đó rục rịch mở cái wordpress Cung trăng này, rồi xuất bản "Nụ hôn bánh mì" và cho đăng "Có ai yêu em như anh!", tớ nhận được rất nhiều comment, email, messages từ các độc giả. Bên cạnh việc bày tỏ niềm yêu thích, đồng cảm với tác phẩm thì cũng có không ít các bạn viết gửi tớ như sau: "Chị/bạn/ấy thật là siêu. Em/Tớ/ Mình cũng thích viết truyện (tình yêu/ ngôn tình) lắm nhưng không biết viết như thế nào!" hoặc "Em/Tớ/Mình ngưỡng mộ chị/bạn/ấy lắm. Em/Tớ/Mình cũng viết truyện nhưng không dám cho ai đọc." hoặc "Làm thế nào để truyện của mình được xuất bản như chị/bạn/ấy?"
Nhận thấy nhu cầu muốn viết truyện của các bạn rất cao, trong khi đó nhiều bạn lại không biết bắt đầu từ đâu, Moon tớ quyết định sẽ chia sẻ với mọi người những kinh nghiệm "thực tiễn" rút ra từ chính bản thân và chặng đường (ngắn ngủn) viết lách của mình. Hy vọng đây sẽ là những gợi ý để các bạn có thêm động lực hoàn thành một tác phẩm cho riêng mình!
Trước khi bắt đầu, tớ muốn nhấn mạnh một điều: Hãy viết chỉ vì bạn muốn viết! Trước tiên, bạn hãy viết cho chính bản thân bạn nếu điều đó làm bạn thấy vui thích. Đừng suy nghĩ rằng ồ, tôi viết là để xuất bản, ra sách, tôi viết để mọi người ào ào vào blog của tôi.. Hãy loại bỏ suy nghĩ đó nếu nó đang manh nha trong đầu bạn.
Bài viết sẽ gồm 10 bí quyết, cụ thể:
Bí quyết 1: Từ bỏ ngay việc đọc cái gọi là "convert"
Bí quyết 2: HE, SE or OE – that's the question!
Bí quyết 3: Xây dựng giọng văn của riêng bạn (hay phong cách kể chuyện)
Bí quyết 4: Nam chính, nữ chính & "tuyệt chiêu" xây dựng nhân vật
Bí quyết 5: Tại sao lại phải có "người thứ ba" xông ra ngáng đường?
Bí quyết 6: Văn miêu tả trong truyện tình yêu
Bí quyết 7: Tôi hay cô ấy, cô ấy hay nàng, nàng hay.. chị?
Bí quyết 8: Thử bắt đầu bằng một truyện ngắn
Bí quyết 9: Hãy giấu tác phẩm của bạn đi!
Bí quyết 10: Cứ "phớt lờ" độc giả!
Nào, bây giờ chúng ta cùng bắt tay vào bí quyết đầu tiên:
Bí quyết 1: Từ bỏ ngay việc đọc cái gọi là "convert"
Bạn sẽ phải công nhận với Moon tớ, rằng "đọc" cũng là một phần của "viết". Vì thế, hãy đọc một cách có ý thức. Vì là người mới bắt đầu, có nghĩa là một cây bút còn "non", chúng ta dễ bị tiêm nhiễm bởi những thứ văn phong không "thuần". Để cho dễ hình dung, các bạn cứ tưởng tượng như thế này: Chúng ta giống như một bông hoa hồng trắng muốt. Nếu bạn cắm cành hoa của mình vào một cốc nước đục, những cánh hoa sẽ bị đốm bẩn do hiện tượng mao dẫn. Vậy là hỏng bét. Các bạn phải cắm cành hoa của mình vào một cốc nước càng tinh khiết càng tốt để giữ cho bông hoa luôn tươi sắc và thuần khiết.
Bông hoa đó chính là "văn" của các bạn còn cốc nước chính là thứ mà bạn đang đọc. Muốn cho văn vẻ của mình không bị vẩn đục, trước tiên, bạn phải đọc – có – ý – thức.
Muốn vậy, hãy tránh xa những thứ gọi là "convert"
Tớ sẽ cho các bạn một ví dụ:
"Cái này cản đường thiếu niên gọi Chu Khảm, cùng Chu Hằng cùng tuổi, cũng là 17 tuổi. Bất quá tu vi của hắn có thể so sánh Chu Hằng cao nhiều hơn, đã là Luyện Thể sáu tầng, còn kém một bước liền có thể đặt chân Luyện Cốt cảnh!
Chu Khảm phụ thân gọi Chu Kiếm Minh, tư chất cũng coi như không tệ, không may cùng hắn cùng thời đại còn có Chu Định Hải như vậy một thiên tài! Tại Chu Định Hải quang quầng sáng xuống, Chu Kiếm Minh tự nhiên ảm đạm thất sắc, vẫn luôn là lấy ra đương lá xanh so bi kịch nhân vật."
Cái khỉ gì thế này? Nó là cái quái gì vậy? À, vâng, "convert" đấy ạ! Thật đáng buồn là nó nhan nhản trên mạng và đáng buồn hơn nữa là trên thực tế, có rất nhiều bạn đọc thứ hỗn loạn này. Quả thật tớ phải dùng từ "hỗn loạn" để hình dung. Đoạn trích trên là tớ "zớt" đại từ 1 diễn đàn và đã có khoảng 300 người "thanks" bài post này. Một con số đáng ao ước mà những truyện được viết hay dịch tử tế còn khuya mới đạt được.
"Convert" là cái cốc nước "cứng" bẩn nhất, nhiều tạp chất nhất mà ta từng thấy, vậy mà không hiểu sao có bạn vẫn cứ vô tư uống thứ nước này hằng ngày. Đừng mong bạn sẽ viết tốt nếu cứ tiếp tục đọc convert nhé!
Tiếp theo, hãy đọc có chọn lọc. Thị trường truyện bây giờ ấy mà, ối trời ơi, vô thiêng lủng. Truyện ta, truyện tàu, truyện tây, truyện mỹ.. đủ kiểu tình yêu trên giời dưới đất cứ gọi là hoa hết cả mắt. Rồi thì truyện do nhà xuất bản phát hành, truyện các bạn tự dịch, rồi mấy năm nay chẳng biết từ bao giờ rộ lên phong trào tự "edit" cuốn các con mọt sách chạy theo tơi tới.. Thế đấy! Mà cũng chẳng sao. Quan trọng là bạn kia mà. Chính bạn mới là người quyết định bạn muốn đọc cái gì kia, nhớ không!
Theo kinh nghiệm của tớ thì:
Không phải truyện xuất bản nào cũng hay.
Bây giờ khâu biên tập và xuất bản của các công ty sách quá kém. Dường như họ chỉ để ý số lượng mà không quan tâm chất lượng thì phải. Nhất là truyện "ngôn tình Trung Quốc", nhiều truyện non tay kinh khủng mà vẫn lên kệ sách ầm ầm. Ví dụ như truyện của Sói xám mọc cánh hay là Hân hân hướng vinh và còn rất nhiều những tác phẩm khác viết như thể là bản nháp vậy mà vẫn được các bác nhà ta mua về cho in thành sách, hay ghê chứ! Họ đã quá coi thường trình độ đọc của độc giả.
Vì vậy, để cho lành thì các bạn nên tìm đọc truyện của những tác giả có "thương hiệu" như: Tân Di Ổ, Phỉ Ngã Tư Tồn, Đồng Hoa, Đường Thất Công Tử, và một vài tác giả viết chắc tay khác như: Lâm Địch Nhi, Cố Tây Tước, Điện Tuyến, Thái Trí Hằng, Hồng Cửu..
Truyện Tây – Mỹ cứ chọn "best-seller" mà đọc
Về kinh nghiệm đọc thể loại romantic novel của Âu-Mẽo của tớ thì thế này. Các tác giả nữ thường có một cách viết không đổi trong tất cả các tác phẩm của họ. Ví dụ như Julia Quinn và series về nhà Bridgerton chẳng hạn. Tớ chỉ cần đọc một quyển là đủ ngấm rồi, những quyển còn lại khỏi cần đọc cho mất thời gian (Ồ, nhưng nếu bạn có thời gian thì cứ đọc, không cấm, hì hì)
Với các tác giả nổi tiếng khác như Mac Levy, Nicolas Sparks, Guillaume Musso.. thì cứ chọn cuốn nào best-seller để đọc. Lẽ dĩ nhiên là sau này bạn sẽ thấy cái danh "best-seller" nó cũng hơi bị tùy hứng nhưng trước mắt thì cứ thế đã!
Đừng xem nhẹ truyện Việt
Nhiều bạn mang một định kiến rất khó hiểu là cứ truyện Việt thì bỏ qua, không cần biết nội dung sẽ như thế nào!
Nếu như bạn muốn viết truyện thì bạn càng cần phải đọc truyện của các tác giả Việt đã xuất bản, đọc càng nhiều càng tốt. Đọc đến độ khi đọc xong có thể bạn sẽ chép miệng: "Xời, viết thế này mà cũng được xuất bản. Mình viết còn hay hơn!" Thế là ổn rồi đấy! Bạn sẽ bắt tay vào viết tác phẩm cho riêng mình!
Đọc các thể loại bạn chưa từng đọc
Một thời điểm nào đó, bạn bắt đầu thấy không còn gì để đọc. Những cuốn truyện tình hay đi đâu cả rồi? Sao tác giả ngày trước làm mình mê mẩn bây giờ lại viết chẳng cuốn hút gì cả.. Những dấu hiệu này cho thấy đây là thời kỳ bạn đã bị "bội thực" bởi các tác phẩm tình yêu. Nên thay vì cứ đâm đầu đi tìm vào đọc các tác phẩm mới chẳng ra sao, chỉ tổ khiến bạn bực mình vì mất thời gian và tiền bạc, bạn hãy đọc các tác phẩm thuộc các thể loại khác nhé! Những tác phẩm kinh điển thế giới, các tác phẩm đoạt giải Nobel, các tác phẩm thuộc các dòng văn học đặc thù (huyền ảo, hiện sinh, vị lai).. có rất nhiều điều mới mẻ thú vị đang chờ đón bạn.
Như tớ chẳng hạn, các cuốn sách của tớ phần nhiều lại là các cuốn "chuyên ngành", ví dụ như sách dạy làm bánh, sách về các làng nghề Việt Nam, sách quản trị, pháp luật, du kí.. để làm tư liệu tham khảo hơn là để "enjoy" như bình thường.
Hãy tin tớ đi, khi dạo qua một vòng các cuốn sách hay và chất lượng, bạn sẽ thấy tự tin hơn vào "trình độ" đọc của mình. Và nó cũng giúp ích cho bạn rất nhiều khi bạn bắt đầu cầm bút.
Đọc tất cả mọi thứ bạn gặp
Đây là cấp độ cao nhất của quá trình đọc. Khi mà bạn đã rèn luyện cho mình được độ "tỉnh táo" nhất định thì lúc này, đọc gì không còn là vấn đề. Có nghĩa là dù bạn có cắm bông hoa của mình vào bất cứ dung môi nào, thì các mao dẫn của cành hoa sẽ luôn biết cách "lọc" lấy nguồn nước tinh khiết nhất và loại bỏ các tạp chất ra ngoài.
Ở đây, trong khi đọc, bạn không để bản thân mình chìm đắm trong tất cả những gì mà tác giả bày ra cho bạn, mà bạn đã có chủ kiến, biết đánh giá được tác phẩm mình đọc trong tầm mức độ nào đó. Bạn xuýt xoa với cái hay của tác phẩm, nhưng đồng thời cũng nhíu mày khi thấy những chỗ chưa hay, chưa hợp lý. Ở mức độ cao hơn nữa, bạn bắt đầu suy nghĩ, nếu là mình, mình có viết như thế này không? Mình sẽ hướng câu chuyện đi theo cách nào khác để hấp dẫn hơn.. Cứ như thế, từ "tư duy" đọc, bạn sẽ nghiêng dần về "tư duy" viết và đó chính là những tiền đề quý báu cho sự nghiệp viết lách của bạn.
À, nếu đã luyện đến trình độ này thì convert sẽ là cái "đinh" nhá. Có khi convert lại giúp ích cho bạn ở một khía cạnh nào đó như là tham khảo các tình tiết chẳng hạn, nhưng với điều kiện là bạn đủ kiên nhẫn và không bị hoa mắt khi đọc nó. Lol..
Đúc kết kinh nghiệm 1: Đọc nhiều và đọc có chọn lọc. Trong khi đọc, hãy cố gắng tưởng tượng nếu là bạn, bạn có thể thay đổi câu chuyện này như thế nào.
Nguồn: Minh Moon