Đa số giáo viên thấy không thoải mái trong việc đọc và nhận xét những bài luận của học sinh bởi vì có rất nhiều bài luận sáo rỗng, không đủ ý và không có ý hay, hoặc thậm chí là nội dung những bài luận rất giống nhau đặc biệt là khi họ cùng viết về một chủ đề. Ngược lại, học sinh cũng tỏ ra không hứng thú với việc viết luận vì họ thường không nghĩ ra được nhiều ý để viết.

Vậy vấn đề ở đây là gì? Làm thế nào để hướng dẫn học sinh viết luận một cách tự nhiên? Điều quan trọng chính là ở quá trình phát triển ý và những thông tin thu thập được trong bài viết của học sinh.

Hầu hết học sinh phát triển ý bằng cách suy nghĩ rất nhanh trong vòng 5 tới 10 phút, liệt kê khoảng 3 hoặc 4 ý sau đó viết nháp ngay. Tất nhiên, quá trình này được yêu cầu đặc biệt đối với các bài viết có giới hạn về thời gian, ví dụ như bài kiểm tra. Nhưng chính cách viết kiểu này khiến những ý tưởng trở nên hời hợt chứ không thực sự sâu, thiếu sự sáng tạo.

Vậy có những cách nào để phát triển ý một cách hiệu quả? Những sách dạy viết thường liệt kê các bước như sau: động não, liệt kê, móc nối các ý, tư duy bằng bản đồ hay tập hợp tất cả các ý lại, phác thảo một dàn ý đại cương, đặt câu hỏi, ghi chép lại, nhìn đề bài và viết thành bài luận.

Viết tự do: Điều này có nghĩa là bạn viết hết tất cả những ý tưởng của bạn về một chủ đề. Đừng bao giờ lo lắng rằng bạn viết như thế này là đúng hay sai, cũng đừng quá lo lắng về những lỗi chính tả, lỗi ngữ pháp, lỗi dùng từ, cách tổ chức, sắp xếp các ý hay cấu trúc câu. Bạn có thể viết tự do theo những cách như: liệt kê, tổng hợp hay viết một cách đơn giản. Viết tự do cũng có nghĩa là bạn có thể ghi chép lại bất kỳ một ý tưởng nào xuất hiện trong suy nghĩ của bạn. Để làm tốt bước này, điều quan trọng là bạn nên có một quyển sổ ghi chép nhỏ.

Có hai điều thuận lợi cho bạn khi bạn thực hiện bước viết tự do này. Để viết một bài luận hay hoàn toàn không phải là dễ, nó đòi hỏi bạn phải làm việc hết sức chăm chỉ. Viết tự do tạo cho bạn làm quen dần với việc viết một cách thoải mái, không phải lo lắng, suy nghĩ nhiều trước khi bạn bắt đầu bước sang viết nháp bài luận của mình. Điều này có nghĩa là viết tự do giúp cho bạn thoát khỏi sự bế tắc trong viết luận. Thứ hai, viết tự do giúp bạn thoát khỏi những suy nghĩ lộn xộn. Bằng cách viết ra tất cả những ý tưởng, chúng ta sẽ giảm nhẹ được những suy nghĩ trong đầu, và tự do thoải mái nghĩ nhiều hơn nữa về chủ đề. Dù thế nào đi nữa thì viết ra những ý tưởng còn dễ hơn việc cố gắng sắp xếp chúng trong đầu.

Đọc: Đọc những bài đọc liên quan tới chủ đề bạn đang viết (như trong sách, báo, hay các nguồn trên mạng) sẽ giúp bạn có được một nguồn thông tin phong phú. Những người khác viết được những gì về chủ đề của bạn? Những ý tưởng của bạn có liên quan gì tới những gì họ viết không? Mục đích của bạn có khác với họ không? Làm thế nào để bạn kết hợp một vài ý hay của họ vào bài của bạn? Với những câu hỏi trên, việc đọc sẽ khuyến khích suy nghĩ của bạn và có thể cung cấp nhiều ý tưởng hay cho bài luận.

Nói chuyện với những người khác:Hãy sẵn lòng và vui vẻ chia sẻ những ý tưởng của bạn về chủ đề viết với những người khác. Bạn có thể chia sẻ với những người bạn cùng trang lứa, những người thân trong gia đình, giáo viên của bạn hay thậm chí là với chính bản thân bạn. Ngay sau khi thảo luận, hãy xem lại bài viết tự do của bạn để ghi chép thêm những ý tưởng mới.

Với các bước viết luận đã trình bày ở trên, hy vọng rằng những bài luận của các bạn sẽ không còn sáo rỗng và thiếu ý nữa. Chúc các bạn thành công với những bài luận!