(Laodong.vn)Cá kèo là loại cá sinh sản ở vùng nước mặn, nhiều nhất là ở Cà Mau và Bạc Liêu. Ngày xưa cá kèo nhiều vô số kể. Vào mùa mưa, gặp con nước rong, cá tràn vô bờ hoặc các sông rạch nổi đầu như trái mù u.Cá kèo không phải là loài quý hiếm, thậm chí còn bị nhiều người xem thường là món ăn của người nghèo. Trong dân gian có câu “ Dưa leo chấm cá bóng kèo. Bởi con nhà nghèo mới học nor-mal (học sư phạm). Tuy nhiên, mấy năm gần đây, con cá kèo đã lên ngôi và trở thành đăc sản của miền Tây. Nếu như 10 năm trước đây giá mỗi kí cá chỉ có chín mười ngàn đồng thì nay đã vượt lên khỏi số 100.000đ, vì nguồn cá trong thiên nhiên đã cạn dần, đa số cá bán ở thị trường hiện nay là cá kèo nuôi).

Cá kèo nhỏ con nhưng ít xương, thịt ngọt nên các đầu bếp đã chế biến thành nhiều món ngon hấp dẫn như cá kèo kho mắm, nấu cháo, nấu canh chua, kho lạt, chiên, nướng muối ớt ... Gần đây các bà nội trợ lại biến tấu thêm món cá kèo kho dưa cải vừa ngon, vừa lạ miệng, hợp với khẩu vị của người đồng bằng.

Muốn làm món nầy, chúng ta nên chọn những con cá còn tươi rói cho vào rổ rồi dùng lá sả hoặc lá gừng chà xát cho bớt nhớt. Tiếp theo là cắt bỏ đuôi và miệng cá, không cần bỏ ruột . Sau đó rửa sạch và ướp chung với chút nước mắm hòn, bột nêm, tiêu, tỏi cho thấm đều.

Dưa cải nên chọn những bẹ có màu vàng sậm đem rửa sạch, xắt nhỏ bằng ngón tay rồi cho vào chảo xào với mỡ hoặc dầu ăn. Đợi đến khi dưa cải chín mềm mới thêm nước và sau cùng là cho cá kèo vào. Vì thịt cá chín rất nhanh nên chỉ cần để lửa liu riu vài ba phút là xong. Chúng ta sẽ có một món ăn mộc mạc quê mùa nhưng đậm đà khó quên.

Cá kèo không những ngon vì mềm, ngọt về thịt, bùi về ruột mà còn hấp dẫn nhờ mùi vị beo béo của chùm mỡ bụng, đặc biệt là mật cá có vị nhân nhẩn đặc trưng, khó tả, càng ăn càng khám phá ra nhiều điều thú vị. Tuyệt hảo nhất là nhờ có sự phối ngẫu tinh tế giữa vị béo ngọt nguyên sơ của cá và vị chua thanh, nồng nhẹ của dưa cải khiến cho người ăn không ngán lại còn kích thích tiêu hóa và tăng cảm giác thèm ăn.

Món nầy ăn với cơm lúc lúc còn nóng, kèm thêm cải bách thảo, xà lách son và dưa leo mới cảm nhận hết cái ngòn ngọt, mằn mặn của cá và vị chua chua, giòn giòn của dưa cải. Một vài quán ăn ở vùng Bảy Núi An Giang còn rắc lên chảo cá lúc còn bốc hơi một ít lá trúc xắt nhuyễn và điểm thêm vài trái ớt hiểm màu đỏ tươi càng làm cho đĩa cá thăng hoa, mùi vị lan tỏa, quyền rũ khiến ai nấy cũng háo hức ngồi vào bàn.

Cá kèo trước kia chỉ có theo mùa, bây giờ thì bán quanh năm nhờ cá nuôi. Dân sành điệu rất mê món cá kèo, dù là nấu cách nào, ăn hoài cũng không ngán, ăn riết rồi ghiền. ​

Thành Hiệp​