Câu hỏi: Vai trò và vị trí quốc tế của Liên Xô từ năm 1945 đến năm 1991?

Trả lời

* Vai trò quốc tế của Liên Xô

- Liên Xô có vai trò quan trọng trong việc đánh bại chủ nghĩa phát xít Đức vào tháng 5/1945, kết thúc chiến tranh ở mặt trận Châu Âu. Sau đó, theo tinh thần của hội nghị Ianta, Liên Xô mang quân đánh bại đội quân Quan Đông của Nhật ngày 8/8/1945. Ngày 14/8/1945 Liên Xô cùng quân Đồng minh đánh bại hoàn toàn phát xít Nhật ở Châu Á Thái Bình Dương, kết thúc chiến tranh thế giới thứ hai.

- Sau chiến tranh thế giới thứ hai, trên cơ sở những thành tựu đạt được về kinh tế, khoa học kỹ thuật quân sự, Liên Xô trở thành cường quốc lớn, có vai trò quan trọng trong việc giải quyết các vấn đề quốc tế.

- Liên Xô đạt được thế cân bằng sức mạnh quân sự nói chung và sức mạnh hạt nhân nói riêng với Mỹ và phương Tây. Liên Xô cùng với Mĩ, Anh sắp xếp và duy trì trật tự thế giới sau chiến tranh thế giới thứ hai và trở thành đối trọng của Mỹ trong Trật tự thế giới hai cực, làm đảo lộn "Chiến lược toàn cầu" của Mĩ.

- Với sức mạnh toàn diện của mình, Liên Xô đã trở thành trụ cột của hệ thống xã hội chủ nghĩa và tạo thành đối trọng với hệ thống tư bản chủ nghĩa.

- Liên Xô đảm nhận vị trí đi đầu trong các công cuộc đấu tranh cho hòa bình và an ninh thế giới, ngăn chặn âm mưu gây chiến tranh và tiến hành chiến tranh xâm lược của chủ nghĩa đế quốc, Liên Xô trở thành hành trì của hòa bình thế giới.

- Liên Xô trở thành trì của phong trào cách mạng thế giới: Giúp đỡ tích cực về mặt vật chất và tinh thần cho các nước xã hội chủ nghĩa trong công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội; giúp đỡ các nước châu Á, Phi, Mĩ Latinh về vật chất và tinh thần trong công cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân.

- Với tư cách là một trong những nước sáng lập Liên hợp quốc, Liên Xô đóng vai trò tích cực vào những hoạt động của tổ chức này:

+ Liên Xô đã đề ra nhiều sáng kiến quan trọng nhằm giữ vững và đề cao vai trò của Liên hợp quốc, nhằm củng cố hòa bình, tôn trọng độc lập, chủ quyền của các dân tộc và hợp tác quốc tế.

+ Từ diễn đàn này, Liên Xô đã lên án chính sách thực dân xâm lược, phản đối chính sách chạy đua vũ trang của các nước đế, quốc ủng hộ cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ hòa bình thế giới.

+ Liên Xô đã đưa ra nhiều sáng kiến, sau đó trở thành những văn kiện quan trọng của Liên hợp quốc, như Tuyên ngôn thủ tiêu hoàn toàn chủ Nghĩa Thực Dân (1960), Tuyên ngôn cấm thử vũ khí hạt nhân (1961), Tuyên ngôn về thủ tiêu tất cả các hình thức của chế độ phân biệt chủng tộc (1963).

+ Liên Xô đã đóng góp to lớn vào những thành tựu của cuộc cách mạng khoa học và công nghệ của nhân loại.

* Vị trí quốc tế

- Sau chiến tranh thế giới thứ hai, Liên Xô đã trở thành nước xã hội chủ nghĩa lớn nhất, hùng mạnh nhất, trở thành trụ cột của hệ thống xã hội chủ nghĩa, là chỗ dựa cho hòa bình và phong trào cách mạng thế giới.

- Liên Xô được xem là một trong hai siêu cường duy nhất trên thế giới, là một cực trong Trật tự thế giới hai cực.

- Trong những công việc quốc tế, những vấn đề khu vực và toàn cầu không thể thiếu vai trò quan trọng của Liên Xô.